Иштин тартиби:

 

1.  Мультиметрдин жардамы менен транзистордун тибин (p-n-p же n-p-n) аныктап алгыла. Транзистордун тиби  n-p-n-типте болсо  8.4-сүрөттү чогулткула, ал эми p-n-p-типтегиге транзистор болсо 8.6-сүрөттү чогулткула.

2.  Транзисторду, =1000жана =100дук резисторлорун колдонуу менен 8.4-сүрөттө көрсөтүлгөндөй чынжырды чогулткула. Ɵлчөөлөрдүн жыйынтыктарын жазып алууда көрсөтмө катары 8.5-сүрөттү колдонгула.

3.  АВ  жана CD чекиттерине мультиметрлердин  учтарын туташтыргыла.

4.  Потенциометрдин жардамы менен АВ чекиттер ортосундагы U_AB чыңалууну 0.002V (2mV) боло тургандай кылып жөндөгүлө. АВ аралыгындагы чыңалуунун бул маанисине туура келген C жана D чекиттер ортосундагы чыңалуунун маанисин өлчөп, алынган маанилерди 8.1-таблицага жазгыла.

5.  Эми U_AB чыңалуусун потенциометрдин жардамы менен 0.006;  0.010; 0.015;  0.020; 0.025; 0.035; 0.040; 0.045; 0.050; 0.055; 0.060; 0.080; 0.100; 0.150; 0.200;  0.250V  маанилерге келтирип, бул маанилерге туура келген U_CD чыңалуусунун маанилерин өлчөп жазгыла .

6.  1-3 кадамдарын  каршылыгынын 330, 560 маанилери үчүн кайталагыла.

8.4-сүрөт                8.5-сүрөт

7.                1-5 кадамдарын берилген каршылыктар үчүн 8.6-сүрөттү  көрсөтүлгөндөй чынжыр чогулткула. Ɵлчөөлөрдүн жыйынтыктарын жазып алууда көрсөтмө катары 8.5-сүрөттү колдонгула.

 

8.6-сүрөт                                     8.7-сүрөт

Анализ:

1.  Төмөнкү формулалардын жардамы менен базадагы жана коллектордогу ток күчтөрүнүн маанилерин эсептегиле:

    жана     

Эсептелген ток күчүнүн маанилерин mA менен жазгыла.

2.  Миллиметрдик кагазга  болгон көз карандылык графигин чийгиле.

3.  Алынган графикте сызыктын формасы кандай түрдө болду? Транзистордун вольт-ампердик мүнөздөмөсү (ВАМ) болгон бул графикти №7 лабораториялык иште диод үчүн алынган график менен салыштыргыла.

4.     катышын пайдаланып, базадагы ток күчүнө караганда коллектордогу ток күчү канча эсе чоңойгонун аныктагыла.

5.   Транзистордо ток күчүнүн жогорулашын түшүндүргүлө. Алынган эсептөөлөрдү жана графикти анализдегиле.

6.  Чынжырдын коллектор бөлүгүндөгү  каршылыгынын өзгөрүүсү кандай таасир этет? Чынжырдагы  каршылыгын 330W, 560Wго өзгөрткөндө чынжырдагы өзгөрүүнү байкагыла.

7.  Бул учурларда графиктин формасы бирдейби? Ток күчүнүн күчөшү мурункуга барабарбы? Күчөтүү  каршылыгынан кандай көз каранды?

 

8.1-таблица

Транзистордун тиби___________